Η αληθής πολυκυτταραιμία ή PV είναι μια σπάνια και μη ιάσιμη αιματολογική κακοήθεια1.
Η PV χαρακτηρίζεται από μη ελεγχόμενη παραγωγή κυττάρων αίματος, ειδικότερα των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Ο μυελός των οστών, ο μαλακός ιστός που βρίσκεται μέσα στα οστά, παράγει μεγάλο αριθμό κυττάρων αίματος1.
Η PV είναι το συχνότερο από τα κλασικά μυελοϋπερπλαστικά νεοπλάσματα(MPNs), που αποτελούν μια ομάδα αιματολογικών κακοηθειών1,2.
Κάθε χρόνο η συχνότητα εμφάνισης της PV (νεοδιαγνωσμένα κρούσματα) είναι περίπου 2,8 ανά 100.000 άνδρες και περίπου 1,3 ανά 100.000 γυναίκες.
Διάγνωση
Οι παρακάτω εξετάσεις μπορούν να βοηθήσουν στη διάγνωση της PV1,3:
- Γενική αίματος
- Ερυθροποιητίνη ορού (EPO)
- Βιοψία του μυελού των οστών (οστεομυελική βιοψία)
- Εξέταση αίματος για ανίχνευση της JAK2 μετάλλαξης
Οι ασθενείς που διαγιγνώσκονται με PV αξιολογούνται από τον αιματολόγο, έναν ειδικό ιατρό που εξειδικεύεται στη διαχείριση αιματολογικών κακοηθειών.1
Επιπτώσεις της νόσου
Όταν η PV είναι μη ελεγχόμενη, οι ασθενείς με PV μπορεί να έχουν1,4:
- Υψηλά επίπεδα αιματοκρίτη και/ή υψηλά επίπεδα λευκών αιμοσφαιρίων και/ή αιμοπεταλιών.
Πολλαπλά συμπτώματα των οποίων η διαχείριση είναι δύσκολη.
Ο μεγάλος αριθμός ερυθρών αιμοσφαιρίων καθιστά το αίμα περισσότερο παχύρευστο και αυξάνει τον κίνδυνο δημιουργίας θρόμβων, που μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές όπως το εγκεφαλικό επεισόδιο και η καρδιακή προσβολή1.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της PV μπορεί να περιλαμβάνουν1,3,4
- Κόπωση/ αδυναμία
- Πονοκεφάλους, οπτικές διαταραχές και ζάλη
- Νυχτερινές εφιδρώσεις
- Κνησμό
- Πόνος στο στήθος
- Πόνο στα οστά/ αρθρώσεις
- Διογκωμένο σπλήνα που προκαλεί κοιλιακή δυσφορία
- Ανεξήγητη απώλεια βάρους
- Επώδυνη φλεγμονή στις αρθρώσεις
Πρόγνωση
Η διάμεση επιβίωση στους ασθενείς με PV είναι περίπου 14 χρόνια, ενώ η διάμεση ηλικία κατά τη διάγνωση είναι τα 61 έτη.5
Θεραπευτικοί στόχοι στην PV1,6,7:
- Μείωση του κινδύνου εμφάνισης θρομβώσεων
- Έλεγχος των συμπτωμάτων της νόσου
- Μείωση του κινδύνου εκτροπής της νόσου σε μυελοΐνωση ή οξεία λευχαιμία
Βιβλιογραφία
- Leukemia & Lymphoma Society. “Polycythemia Vera Facts”. Available at: www.lls.org/sites/default/files/file_assets/FS13_PolycythemiaVera_FactSheet.pdf. Accessed April 2025.
- Mehta J, Wang H, Iqbal SU, Mesa R. Epidemiology of myeloproliferative neoplasms in the United States. Leuk Lymphoma. 2014 Mar;55(3):595-600. doi: 10.3109/10428194.2013.813500.
- National Organization for Rare Disorders (NORD). Polycythemia vera. Available at: . Accessed April 2025.https://rarediseases.org/rare-diseases/polycythemia-vera
- Emanuel R, Dueck A, Geyer H, et al. Myeloproliferative Neoplasm (MPN) Symptom Assessment Form Total Symptom Score: Prospective International Assessment of an Abbreviated Symptom Burden Scoring System Among Patients with MPNs. J Clin Oncol. 2012 Dec 20;30(36):4590. doi: 10.1200/JCO.2012.42.3863
- Tefferi A, Rumi E, Finazzi G, Gisslinger H, Survival and prognosis among 1545 patients with contemporary poly- cythemia vera: an international study. Leukemia. 2013 Sep;27(9):1874-81. doi: 10.1038/leu.2013.163.
- Barbui T, Barosi G, Birgegard G, et al. Philadelphia-Negative Classical Myeloproliferative Neoplasms; Critical Concepts and Management Recommendations from European Leukemia NET. J Clin Oncol. 2011;29(6):761-770. doi: 10.1200/JCO.2010.31.8436
- Passamonti F. How I treat polycythemia vera. Blood. 2012 Jul 12;120(2):275-84. doi: 10.1182/ blood-2012-02-366054.